عمان روابط نزدیکی با ایران و عربستان دارد و در جریان مذاکرات هستهای نقش کلیدی داشت
آفتابنیوز : سرویس بینالملل- روزنامهها و رسانههای بینالمللی سفر بیسابقه نتانیاهو به عمان را مورد ارزیابی قرار دادهاند و به گمانهزنی درباره انگیزههای او از این سفر پرداختهاند.
به گزارش آفتابنیوز؛ روزنامه "تایمز اسرائیل" با اشاره به گمانهزنیهای مطرح شده درباره علت سفر "بنیامین نتانیاهو" نخستوزیر اسرائیل به عمان مینویسد: "در میانه گمانهزنیها، برخی از نقش اساسی مسقط در میانجیگریهای بینالمللی میان طرفین درگیر یاد میکنند و میگویند ممکن است عمان بتواند نقش مهمی در گفتوگوهای صلح میان فلسطینیان و اسرائیل داشته باشد با این حال، اکثر تحلیلگران میگویند احتمالا اورشلیم (بیت المقدس) از سفر نتانیاهو به عمان برای ارسال پیام به ایران استفاده کرده است".
این روزنامه اسرائیلی در ادامه مینویسد: "به نظر میرسد اسرائیل و آمریکا در هماهنگی با یکدیگر خواستار بهبود روابط اسرائیل با کشورهای حوزه خلیج فارس به خصوص کشورهایی هستند که اسرائیل تاکنون با آنان روابط دیپلماتیک رسمی یا روابط عمیقی نداشته است. البته در این میان علاوه بر موضوع ایران، باید اشاره کرد که دیدار چند روز پیش "محمود عباس" رییس تشکیلات خودگردان فلسطین از عمان نیز گمانهزنیها را درباره نقش عمان در اجرای طرح صلح مدنظر آمریکا تقویت کرد. با این حال، "ایهود یئری" تحلیلگر مسائل جهان عرب در اسرائیل میگوید که موضوع اصلی مسئله مذاکره اسرائیلیها با فلسطینیان نیست. او میافزاید: "عمان میخواهد میان طرفین درگیر واسطه شود و میانجیگری کند اما اسرائیل نیازی به کمک عمان برای گفتوگو با فلسطینیان ندارد. موضوع اصلی ایران است. عمان مسیر ارتباطی با ایران است. نفوذ عمان در مورد پرونده اسرائیل و فلسطین ضعیف است اما موقعیت منحصر بفرد عمان نزد ایران میتواند نقش مهمی در میانجیگری میان اسرائیل و ایران داشته باشد. سلطان قابوس در سالیان گذشته موفق شد کانالهای پشتپرده برای ارتباط میان واشنگتن و ایران را در دوره ریاست جمهروی اوباما فراهم کند".
این تحلیلگر میافزاید: "روسای کشورها به عمان سفر میکنند تا به ایران پیام بفرستند. از سوی دیگر نتانیاهو در سالهای اخیر نشان داده که اسرائیل عیلرغم عدم وجود روابط رسمی با چند کشور عربی ارتباط خوبی برقرار کرده است. با این حال، او به ندرت این دیدارها را علنی کرده است. از این رو دیدار با سلطان قابوس منحصر بفرد بود".
این روزنامه اسرائیلی در بخش پایانی گزارش مینویسد: "اسرائیل و عمان روابط دیپلماتیک رسمی ندارند. اسرائیل را تنها دو کشور عربی مصر و اردن برسمیت شناختهاند. نشست میان سلطان قابوس و نتانیاهو نخستین نشست میان رهبران اسرائیل و عمان از زمان نخستوزیری شیمون پرز بود. او در سال 1996 میلادی به عمان سفر کرده بود".
پیامی برای ایران؟
روزنامه "نیویورک تایمز" نیز با اشاره به سفر نتانیاهو به عمان مینویسد: "این نخستین سفر یک نخستوزیر اسرائیل به عمان طی 22 سال گذشته و نشانهای از روابط نزدیکتر اسرائیل با یک کشور بانفوذ حوزه خلیجفارس است. عمان سالهاست که به عنوان یک میانجی در عرصه منطقهای و بینالمللی عمل کرده است. این سفر در حالی صورت میگیرد که دو کشور با یکدیگر روابط دیپلماتیک ندارند و در سال 2000 میلادی نمایندگی تجاری اسرائیل در عمان به دلیل خشم عمومی ایجاد شده نسبت به اسرائیل در جریان انتفاضه دوم فلسطینیان تعطیل شده بود. برای نتانیاهو بهبود روابط با عمان میتواند زمینهساز ایجاد کانالی پشتپرده برای ارتباطگیری با برخی از مخالفان اسرائیل باشد.
عمان روابط نزدیکی با ایران و عربستان سعودی دارد و در جریان مذاکرات پشتپرده سال 2013 میلادی میان ایران و امریکا با هدف دستیابی به توافق هستهای نقش کلیدی داشت. شاید نتانیاهو به دنبال ایجاد کانال ارتباطی مشابهی با ایران، مشابه مورد آمریکا و توافق هستهای از طریق عمان است. یک مقام مطلع اسرائیلی درباره سفر نتانیاهو و هدف آن مینویسد: "عمان کارگزار و میانجی صادقی برای همه کشورها در منطقه است. امکان آن وجود دارد که نتانیاهو بتواند از طریق عمان درهای بیشتری را برای اسرائیل بگشاید. نمیتوان این احتمال را رد کرد که عمان نه تنها بتواند میانجیای میان ایران و اسرائیل باشد بلکه ممکن است بتواند میانجیای میان اسرائیل و سوریه باشد. همچنین، عمان روابط خوب خود را با دشمنان دیگر اسرائیل از جمله حزبالله و حماس حفظ کرده است. طبق گفته این منبع اسرائیلی دیدار اخیر میان سلطان قابوس و نتانیاهو نتیجه چهار ماه مذاکرات پشتپرده میان روسای دستگاههای اطلاعاتی اسرائیل و عمان بود".
این منبع ناشناس گفته است که از سوی دیگر اسرائیل امیدوار است تا بتواند برخی از نمایندگیهای دیپلماتیک و تجاری خود را در عمان بازگشایی کند. اسرائیل دفتر دیگری نیز در قطر داشت که در سال 2009 میلادی تعطیل شد.
این روزنامه در ادامه می نویسد: "علنی ساختن دیدار نتانیاهو و سلطان قابوس با این هدف از سوی اسرائیل صورت میگیرد که نشان دهد میخواهد با تمام کشورهای سنی علیه محور ایران ارتباط برقرار کند. از سوی دیگر نتانیاهو میخواست از طریق عربستان سعودی کاری کند که فلسطینیان را به اعطای امتیاز در جریان مذاکره با اسرائیل متقاعد کند با این حال، با جنجال ایجاد شده بر سر موضوع قتل خاشقجی روزنامهنگار سعودی به نظر میرسد این استراتژی چندان کارآمد نیست. از سوی دیگر این سفری نمادین بود".
روزنامه اسرائیلی "هاارتص" نیز با اشاره به اهمیت سفر نتانیاهو به عمان با اشاره به تاریخچه دیدار مقامهای بلندپایه صهیونستی و عمانی مینویسد: "اسحاق رابین نخستوزیر سابق اسرائیل اولین سفرش به عمان در سال 1994 میلادی بود. جانشین او "شیمون پرز" در سال 1996 میلادی با سلطان قابوس دیدار داشت. وزیر خارجه عمان نیز در سال 1995 میلادی از اسرائیل بازدید کرد. در سال 2008 میلادی نیز "زیپی لیونی" وزیر خارجه وقت اسرائیل با همتای عمانی خود دیدار داشت".
این روزنامه مینویسد همزمانی سفر نتانیاهو به عمان با سفر "جان بولتون" مشاور امنیت ملی ترامپ به جمهوری آذربایجان موضوع مهمی است چرا که جمهوری آذربایجان روابط نزدیکی با اسرائیل داشته است و به نظر میرسد بولتون و نتانیاهو میخواهند به تهران این پیام واضح را بفرستند که اسرائیل و امریکا ایران را در مرکز توجهات و تمرکز خود قرار دادهاند.
واکنشها
گروه فلسطینی حماس از این سفر انتقاد کرده و آن را "خنجری از پشت به فلسطینیان" خوانده است. اما آمریکا از این سفر استقبال کرده است.
همچنین بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان با انتقاد از این سفر گفته است کشورهای منطقه نباید تحت فشار آمریکا به رژیم غاصب صهیونیستی، فضای تحرک برای ایجاد مصایب و مشکلات جدید در منطقه دهند.
سخنگوی وزارت امور خارجه افزوده است از آغاز دوران رياست جمهوری دونالد ترامپ "لابی صهيونيستی در كاخ سفيد و دولت آمريكا بيش از پيش در جهت منافع غيرمشروع رژيم صهيونيستی و فشار بر کشورهای اسلامی برای عادیسازی مناسبات ديپلماتيک با غاصبان قبله اول مسلمین فعال شدهاند."
حسین امیرعبداللهیان، دستیار ویژه علی لاریجانی، رئیس مجلس نیز به این سفر واکنش نشان داده و آن را "به دور از حکمت شناخته شده در سلطان قابوس دانسته است."